Groninger Bibliotheken: wegwijzers in digitale samenleving

Voor fictieve en educatieve boeken is de bibliotheek voor de meeste mensen een bekend adres. Sinds een aantal jaar zijn de Groninger bibliotheken, verenigd onder Biblionet Groningen, steeds meer een sociaal-maatschappelijke en educatieve ontmoetingsplek.

Volgens Mariça van de Weerd, Manager Programma en Innovatie bij Biblionet Groningen, hebben de bibliotheken drie maatschappelijke opgaven: ‘Geletterde samenleving’, ‘Participatie in de informatiesamenleving’ en ‘Leven Lang Ontwikkelen’.

Digitale inclusie

Pijler ‘Geletterde samenleving’ heeft als doel dat elk kind in een taalrijke omgeving kan opgroeien en leren. Daarnaast is laaggeletterdheid een belangrijk aandachtspunt: zorgen dat mensen kunnen leren lezen, schrijven en digitale vaardigheden kunnen opdoen. Bij pijler ‘Participatie in de informatiesamenleving’, draait het onder meer om 21^ste eeuwse vaardigheden. Zoals 3D-printen, robotisering en werken met Virtual Reality (VR). Van de Weerd: ''We bieden bijvoorbeeld trainingen aan zorgprofessionals die door een VR-bril ervaren hoe het is om laaggeletterd te zijn, zodat ze deze mensen nog beter kunnen helpen.”

Een belangrijk ander uitgangspunt van ‘Participatie en de informatiesamenleving’ is digitale inclusie. ''Via de bibliotheek kunnen mensen kennis opdoen. We hebben het project DigiSterker, waarbij het bijvoorbeeld gaat over het aanmaken van een DigID. En Klik en Tik, over de werking van smartphones, tablets en computers. Op tien plekken in de provincie hebben we een Informatiepunt Digitale Overheid, waar mensen terecht kunnen met al hun vragen over bijvoorbeeld de digitaliserende overheid. Door bij te blijven op dit vlak, blijven ze aangehaakt bij de digitale samenleving.”

Mediawijsheid

De bibliotheken hebben aanbod voor mensen die nog aan het begin staan van hun digitale ontdekkingstocht, maar ook voor ‘digital natives’; mensen die zijn opgegroeid met de digitale wereld. ''Bij deze groep zien we bijvoorbeeld mediawijsheid als uitdaging. Hoe onderscheid je echt van nep, wat zijn cookies, hoe voorkom je dat je slachtoffer wordt van phishing? Dat soort vragen komen aan bod.”

Met een digitale samenleving die zich snel ontwikkelt, loopt iedereen op een gegeven moment wel tegen een vraag op. De Groninger bibliotheken geven daarom lezingen, maar focussen zich ook op platform- en community ontwikkeling; mensen die zich rondom een bepaald vraagstuk verenigen en lezingen en andere activiteiten programmeren. „In Eemsdelta is zo een enorme community ontstaan rondom spellen en gaming. Dit initiatief hebben we zelf aangejaagd en hebben de mensen vervolgens overgenomen. We streven ernaar de sleutel van de bibliotheek aan de community te geven.”

‘one level up’

Voor de drie maatschappelijke opgaven werkt Biblionet Groningen samen met onder andere ROC’s, de RUG, het UMCG, de Hanzehogeschool en bedrijven. Ze hebben zich verenigd onder de vlag van Digital Literacy Coalition. ''Vanuit de Digital Literacy Coalition hebben we gezegd: in 2025 is Groningen de meest digitaal geletterde stad en provincie van Nederland. Iedereen moet dan de mogelijkheid hebben gehad om ‘one level up’ te gaan in de digitale transitie. Hieruit is onder andere de Digitale Academie voortgevloeid, wat maandag wordt gelanceerd. Alle opleidingen digitale vaardigheden worden hier aangeboden en iedereen kan er gebruik van maken. Voor privé of voor werk. Ook cursussen in de bibliotheek kunnen bijdragen aan one level up.”

Ontmoeting

Hoewel kennis van digitale zaken voor elk mens steeds belangrijker wordt, benadrukt Van de Weerd dat het grootste goed dat bibliotheken in handen hebben, een fysieke ontmoeting is. ''We hebben bijvoorbeeld ook het iPad Café, waar mensen met vragen terecht kunnen en tegelijk gezellig samen koffie kunnen drinken. De bibliotheek is altijd al een plek geweest waar iedereen terecht kan en aandacht krijgt. Ontmoeting blijft bij de bibliotheken boven alles staan.”

De digitaliserende samenleving levert vroeg of laat voor iedereen vragen op. De Groninger bibliotheken zijn de wegwijzers naar antwoorden. In samenwerking met verschillende (onderwijs)partners, maakt Biblionet Groningen het in de provincie mogelijk om een leven lang te leren over digitale onderwerpen. Daarbij staat ontmoeting in een fysieke omgeving centraal.

Meer weten over digitalisering?

Kijk hier de Publieksacademie Leven Lang Leren Groningen terug.